Terug naar overzicht

Medische Encyclopedie

Inhoud

Q-koorts

Wat is q-koorts?

Q-koorts is een ziekte die komt door een bacterie.

Dieren kunnen de bacterie aan mensen geven. Mensen kunnen de bacterie niet aan andere mensen geven.

De oorzaak van de ziekte was lang niet bekend. Daarom kreeg de ziekte de Engelse naam Query fever: ‘query’ is vraagteken en ‘fever’ is koorts. Later werd dat Q-koorts.

  • Q-koorts is een ziekte die komt door een bacterie. Deze bacterie heet Coxiella Burnetii.
  • U kunt de bacterie krijgen van een dier dat Q-koorts heeft (vooral geiten of schapen).
  • Meestal krijgt u Q-koorts door het inademen van lucht waar de bacterie inzit.
  • Als u lucht met de bacterie erin inademt, kunt u na 1 tot 5 weken Q-koorts krijgen.
  • Als besmette geiten en schapen lammetjes krijgen, komen er bij de bevalling extra veel Q-koorts bacteriën in de lucht. Lammetjes worden meestal geboren van februari tot eind mei.
  • De bacterie zit vooral in het vruchtwater en de moederkoek (placenta). Maar de bacterie kan ook in de poep (mest), plas en melk van besmette dieren zitten. De bacterie zit niet in het vlees.
  • De bacterie kan in de buitenlucht lang blijven leven. Door de wind kan de bacterie ook de omgeving in waaien.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Bel uw huisarts als u in een besmet gebied bent geweest en 1 tot 5 weken later klachten heeft die lijken op griep. Bijvoorbeeld koorts met hoofdpijn of hoesten. De huisarts kan dan onderzoeken of u Q-koorts heeft.

Als u Q-koorts heeft:

  • Neem rust, doe niet te veel.
  • Zorg dat u voldoende drinkt.
  • U kunt andere mensen niet besmetten. U hoeft daarom niet thuis te blijven.

 

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

  • Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

  • Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

  • Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

  • Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

  • Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

  • Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

  • Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

  • Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

  • Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Bel uw huisarts of de huisartsenpost bij 1 of meer van deze klachten:

  • U bent benauwd.
  • U ademt snel of moeilijk.
  • U wordt suf.
  • U kunt geen drinken meer binnen houden.
  • Uw koorts is na 2 dagen antibiotica nog niet minder geworden.

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Doxycycline
Doxycycline is een tetracycline-antibioticum. Dit zijn middelen die de groei van vele soorten bacteriën remmen. Ze remmen de eiwitaanmaak van de bacterie. Een bacterie die geen eiwit kan aanmaken, kan zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Doxycycline kan worden gebruikt bij Q-koorts en bij chronische Q-koorts. Bij chronische Q-koorts wordt het meestal gebruikt in combinatie met hydroxychloroquine of rifampicine.

Hydroxychloroquine
Hydroxychloroquine remt ontstekingen. Hoe hydroxychloroquine precies werkt bij Q-koorts is niet bekend. Het wordt gebruikt bij chronische Q-koorts, in combinatie met het antibioticum doxycycline.

Rifampicine
Rifampicine is een rifamycine-antibioticum. Het bestrijdt bepaalde soorten bacteriën. Het wordt gebruikt bij chronische Q-koorts, samen met doxycycline.

Co-trimoxazol
Trimethoprim doodt veel soorten bacteriën. Co-trimoxazol is de combinatie van trimethoprim met het antibioticum sulfamethoxazol. De combinatie wordt gebruikt bij Q-koorts en bij chronische Q-koorts. Bij chronische Q-koorts wordt het meestal gebruikt in combinatie met doxycycline.

Chinolon-antibiotica
Chinolon-antibiotica remmen de groei van vele soorten bacteriën. Ze blokkeren een eiwit dat een belangrijke rol speelt bij de bacteriegroei. Hierdoor kan de bacterie zich niet meer vermenigvuldigen en sterft af. Voorbeelden zijn ciprofloxacine, levofloxazine en moxifloxacine.